Adopcja a rodzina zastępcza – różnice
Osoby, które rozważają przysposobienie dziecka, mogą spotkać się z dwiema podstawowymi formami opieki zastępczej: rodziną adopcyjną oraz rodziną zastępczą. Mimo że celem obu z nich jest zapewnienie opieki i dobra osieroconemu dziecku, to ich forma prawna jest zgoła odmienna. Za najlepszą dla dziecka uważa się rodzinę adopcyjną, ponieważ daje mu szansę na prawdziwą rodzinę i własny dom. Czym zatem różni się adopcja od rodziny zastępczej i z jakich względów niektóre dzieci nie mogą zostać adoptowane?
Adopcja – co warto wiedzieć?
Adopcja rodzi więzi prawne, co oznacza, że w świetle prawa przysposobione dziecko staje się oficjalnie dzieckiem adopcyjnych rodziców. Powstaje zatem taka sama odpowiedzialność oraz relacje jak w przypadku rodzic naturalny – dziecko biologiczne. Co więcej, na nowo sporządzony zostaje akt urodzenia dziecka, dziecko otrzymuje nowe nazwisko, a niekiedy również imię. Rodzina adopcyjna nie otrzymuje żadnego dofinansowania od państwa i nie podlega kontroli instytucji. Taktuje się ją zatem jak rodzinę biologiczną. Nie każde dziecko może jednak zostać adoptowane. Niemożność adopcji występuje w przypadku dzieci z nieuregulowaną sytuacją prawną.
Rodzina zastępcza
Rodzicielstwo zastępcze, jak sama nazwa wskazuje, pełnione jest niejako w zastępstwie za biologicznych rodziców. Dziecko utrzymuje więc stały kontakt z biologiczną rodziną, która zachowuje pełne prawa rodzicielskie, a także zachowuje ich nazwisko. Rodzice zastępczy wszelkie decyzje odnośnie dziecka muszą podejmować w porozumieniu z rodziną biologiczną. Mogą jednakże liczyć na wsparcie, które przeznaczone jest na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka. Jak to wygląda w praktyce? Rodzina zastępcza niespokrewniona otrzymuje 1500 złotych na każde przyjęte dziecko (1000 złotych co miesiąc oraz 500plus). Może również uzyskać dofinansowanie na różnego rodzaju formy pomocy oraz wypoczynek wakacyjny. Spokrewniona rodzina zastępcza otrzymuje kwotę nieco niższą, bo w wysokości 660 zł, jednak także może liczyć na przyznanie 500plus.
Rodzina zastępcza a adopcja
W Polsce osoba samotna nie ma dużych szans na adopcję dziecka, ponieważ ośrodki adopcyjne zdecydowanie preferują małżeństwa. Wymogi odnośnie do par starających się o adopcję są bardzo restrykcyjne. Nieco inaczej jest w przypadku rodziny zastępczej. Osoba samotna może stać się rodziną zastępczą dla dziecka, niemniej także musi przejść proces weryfikacyjny. Niemniej, statystyki jasno pokazują, że występowanie w charakterze rodziny zastępczej jest znacznie częstsze aniżeli adopcja. W 2017 roku funkcję tę pełniło aż 20598 małżeństw i 16603 osoby samotne, całkowita liczba adopcji wynosiła zaś zaledwie 2866.
Rodziny adopcyjne, jak również rodziny zastępcze muszą uzyskać określone kwalifikacje. W tym celu konieczne jest odbycie odpowiedniego kursu w wybranym ośrodku. Kurs dla rodzin adopcyjnych odbywa się w ośrodku adopcyjnym. Dla rodzin zastępczych kurs prowadzony jest przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie lub Miejski Ośrodek Opieki Społecznej. Trudno jednoznacznie wskazać ile czasu trwa cały proces, ponieważ często jest uzależniony od indywidualnego przypadku. Niemniej, może okazać się, że zwłaszcza rodzice adopcyjni muszą uzbroić się w cierpliwość. Maksymalny czas oczekiwania wynosi nawet do 2 lat.